ABS sensörünün performansı nasıl kontrol edilir
Içerik
Araçta zaman zaman ABS bulunması trafik güvenliğini artırıyor. Yavaş yavaş, otomobil parçaları aşınır ve kullanılamaz hale gelebilir. ABS sensörünün nasıl kontrol edileceğini bilen sürücü, bir araba tamirhanesinin hizmetlerine başvurmadan sorunu zamanında tanımlayabilir ve çözebilir.
Içerik
- 1 ABS bir arabada nasıl çalışır?
- 2 ABS cihazı
- 3 Temel görünümler
- 3.1 Pasif
- 3.2 manyeto dirençli
- 3.3 Hall elementine göre
- 4 Arızaların nedenleri ve belirtileri
- 5 ABS sensörü nasıl kontrol edilir
- 5.1 Test cihazı (multimetre)
- 5.2 Osiloskop
- 5.3 Aletsiz
- 6 Sensör tamiri
- 6.1 Video: ABS sensörünün nasıl onarılacağı
- 7 Kablolama onarımı
ABS bir arabada nasıl çalışır?
Kilitlenme önleyici fren sistemi (ABS, ABS; İngilizce). Kilitlenme önleyici fren sistemi), araba tekerleklerinin kilitlenmesini önlemek için tasarlanmıştır.
ABS'nin birincil görevi, сохранение makine üzerinde kontrol, öngörülemeyen frenleme sırasında stabilitesi ve kontrol edilebilirliği. Bu, sürücünün keskin bir manevra yapmasını sağlar ve bu da aracın aktif güvenliğini önemli ölçüde artırır.
Sürtünme katsayısı, dinlenme katsayısına göre azaldığından, araba, kilitli tekerleklerde fren yaparken dönenlere göre çok daha büyük bir mesafe kat edecektir. Ek olarak, tekerlekler bloke edildiğinde, araba bir patinaj yapar ve sürücüyü herhangi bir manevra yapma şansından mahrum eder.
ABS sistemi her zaman etkili değildir. Dengesiz bir yüzeyde (gevşek toprak, çakıl, kar veya kum), hareketsiz tekerlekler, önlerindeki yüzeyden içeri girerek bir bariyer oluşturur. Bu, fren mesafesini önemli ölçüde azaltır. ABS etkinleştirildiğinde buz üzerinde çivili lastikleri olan bir araba, kilitli tekerleklere göre daha fazla mesafe kat edecektir. Bunun nedeni, rotasyonun, buza çarpan sivri uçların araçların hareketini yavaşlatmasını engellemesidir. Ancak aynı zamanda, araba çoğu durumda çok daha önemli olan kontrol edilebilirliği ve dengeyi korur.
Bireysel araçlara takılan donanım, ABS'nin devre dışı bırakılması işlevine izin verir.
Bu ilginç! Kilitlenme önleyici cihazla donatılmamış araçlarda deneyimli sürücüler, yolun zor bir bölümünde (ıslak asfalt, buz, kar bulamacı) beklenmedik bir şekilde fren yaptığında, fren pedalına sarsılarak hareket eder. Bu sayede tam tekerlek kilitlenmesini önleyerek aracın savrulmasını engellerler.
ABS cihazı
Kilitlenme önleyici cihaz birkaç düğümden oluşur:
- Hız ölçerler (hızlanma, yavaşlama);
- Basınç modülatörünün bir parçası olan ve fren sistemi hattında bulunan manyetik amortisörleri kontrol edin;
- Elektronik izleme ve kontrol sistemi.
Sensörlerden gelen darbeler kontrol ünitesine gönderilir. Hızda beklenmedik bir düşüş veya herhangi bir tekerleğin tamamen durması (tıkanması) durumunda ünite istenilen dampere bir komut göndererek kumpasa giren sıvının basıncını düşürür. Böylece fren balataları zayıflar ve tekerlek hareketini sürdürür. Tekerlek hızı diğerleriyle eşitlendiğinde, valf kapanır ve tüm sistemdeki basınç eşitlenir.
Daha yeni araçlarda, kilitlenme önleyici fren sistemi saniyede 20 defaya kadar tetiklenir.
Bazı araçların ABS'si, işlevi karayolunun istenen bölümündeki basıncı hızla normale yükseltmek olan bir pompa içerir.
Bu ilginç! Kilitlenme önleyici fren sisteminin hareketi, fren pedalına kuvvetli bir baskıyla uygulanan ters şoklar (darbeler) ile hissedilir.
Valf ve sensör sayısına göre cihaz şu şekilde ayrılır:
- Tek kanal. Sensör, arka aksta diferansiyelin yanında bulunur. Bir tekerlek bile dursa, valf tüm hattaki basıncı düşürür. Sadece eski arabalarda bulunur.
- Çift kanal. Ön ve arka tekerleklerde çapraz olarak iki sensör bulunur. Her köprünün hattına bir vana bağlanır. Modern standartlara göre üretilen otomobillerde kullanılmaz.
- Üç kanallı. Hız ölçerler ön tekerleklerde ve arka aks diferansiyelinde bulunur. Her birinin ayrı bir valfi vardır. Bütçe arkadan çekişli modellerde kullanılır.
- Dört kanallı. Her tekerlek bir sensörle donatılmıştır ve dönüş hızı ayrı bir valf tarafından kontrol edilir. Modern arabalara monte edilmiştir.
Temel görünümler
ABS sensörü ilekilitlenme önleyici fren sisteminin en önemli ölçüm parçası tarafından okunur.
Cihaz şunlardan oluşur:
- Tekerleğin yanına kalıcı olarak yerleştirilmiş bir metre;
- Tekerleğe (poyra, poyra yatağı, CV mafsalı) monte edilmiş endüksiyon halkası (dönüş göstergesi, darbe rotoru).
Sensörler iki versiyonda mevcuttur:
- Bir ucunda bir darbe elemanı ve diğer ucunda bir konektör bulunan düz (uç) silindirik şekil (çubuk);
- Yanda bir konektör ve montaj cıvatası için delikli metal veya plastik bir braket ile açılı.
İki tür sensör mevcuttur:
- Pasif - endüktif;
- Aktif - manyetorezistif ve Hall elementine dayalı.
Pasif
Oldukça güvenilir ve uzun bir hizmet ömrüne sahipken, basit bir çalışma sistemi ile ayırt edilirler. Güç kaynağına bağlanması gerekmez. Endüktif bir sensör, esas olarak, ortasında metal çekirdekli sabit bir mıknatıs olan bakır telden yapılmış bir endüksiyon bobinidir.
Sayaç, çekirdeği ile dişleri olan bir tekerlek şeklinde dürtü rotoruna yerleştirilmiştir. Aralarında belirli bir boşluk var. Rotorun dişleri dikdörtgen şeklindedir. Aralarındaki boşluk dişin genişliğine eşit veya biraz daha fazladır.
Taşıma hareket halindeyken, rotorun dişleri çekirdeğe yakın geçerken, bobinden geçen manyetik alan sürekli değişir ve bobinde alternatif bir akım oluşturur. Akımın frekansı ve genliği doğrudan tekerleğin hızına bağlıdır. Bu verilerin işlenmesine bağlı olarak, kontrol ünitesi solenoid valflere bir komut verir.
Pasif sensörlerin dezavantajları şunlardır:
- Nispeten büyük boyutlar;
- Göstergelerin zayıf doğruluğu;
- Araba 5 km / s'den fazla hızlandığında çalışmaya başlarlar;
- Tekerleğin minimum dönüşü ile çalışırlar.
Modern otomobillerde sık sık yapılan hatalar nedeniyle, son derece nadiren kurulurlar.
manyeto dirençli
Çalışma, sabit bir manyetik alana maruz kaldığında elektrik direncini değiştirmek için ferromanyetik malzemelerin özelliğine dayanmaktadır.
Sensörün değişiklikleri kontrol eden kısmı, üzerlerine iletkenler yerleştirilmiş iki veya dört kat demir-nikel plakadan yapılmıştır. Elemanın bir kısmı, dirençteki değişiklikleri okuyan ve bir kontrol sinyali oluşturan entegre bir devreye yerleştirilmiştir.
Yer yer manyetize bir plastik halka olan itme rotoru, tekerlek göbeğine sağlam bir şekilde sabitlenmiştir. Çalışma sırasında, rotorun manyetize edilmiş bölümleri, devre tarafından sabitlenen hassas elemanın plakalarındaki ortamı değiştirir. Çıkışında, kontrol ünitesine giren darbe dijital sinyalleri üretilir.
Bu tür bir cihaz hızı, tekerleklerin dönüş seyrini ve tam durma anını kontrol eder.
Manyeto dirençli sensörler, aracın tekerleklerinin dönüşündeki değişiklikleri büyük bir doğrulukla algılayarak güvenlik sistemlerinin etkinliğini artırır.
Hall elementine göre
Bu tip ABS sensörü, Hall etkisine göre çalışır. Manyetik alana yerleştirilmiş düz bir iletkende enine potansiyel farkı oluşur.
Bu iletken, bir Hall entegre devresi ve bir kontrol elektronik sistemi içeren bir mikro devre içine yerleştirilmiş kare şeklinde bir metal plakadır. Sensör, darbe rotorunun karşı tarafında yer alır ve tekerlek göbeğine sıkıca sabitlenmiş, mıknatıslanmış yerlerde dişli veya plastik bir halka olan metal bir tekerlek şeklindedir.
Hall devresi sürekli olarak belirli bir frekansta sinyal patlamaları üretir. Dinlenme durumunda, sinyalin frekansı en aza indirilir veya tamamen durur. Hareket sırasında, algılama elemanından geçen rotorun manyetize alanları veya dişleri, izleme devresi tarafından sabitlenen sensörde akım değişikliklerine neden olur. Alınan verilere dayanarak, kontrol ünitesine giren bir çıkış sinyali üretilir.
Bu tip sensörler, makinenin hareketinin başlangıcından itibaren hızı ölçer, ölçümlerin doğruluğu ve fonksiyonların güvenilirliği ile ayırt edilirler.
Arızaların nedenleri ve belirtileri
Yeni nesil otomobillerde, kontak açıldığında, tüm elemanlarının performansının değerlendirildiği kilitlenme önleyici fren sisteminin otomatik olarak kendi kendine teşhisi gerçekleşir.
Kanıt | Olası nedenler |
Kendi kendine teşhis bir hata gösteriyor. ABS devre dışı. | Kontrol ünitesinin yanlış çalışması. Sensörden kontrol ünitesine giden kabloyu kırın. |
Teşhis, hataları bulmaz. ABS devre dışı. | Kontrol ünitesinden sensöre giden kabloların bütünlüğünün ihlali (kopma, kısa devre, oksidasyon). |
Kendi kendine teşhis hata veriyor. ABS kapanmadan çalışır. | Sensörlerden birinin telini kırın. |
ABS açılmıyor. | Kontrol ünitesinin güç kaynağı kablosunun kopması. İmpuls halkasının talaşları ve kırıkları. Aşınmış bir göbek yatağında büyük boşluk. |
Gösterge panelindeki ışık göstergelerinin görüntülenmesine ek olarak, ABS sisteminde aşağıdaki arıza belirtileri vardır:
- Fren pedalına basıldığında, pedala ters vuruş ve titreşim olmaz;
- Acil frenleme sırasında tüm tekerlekler bloke olur;
- Hız göstergesi ibresi gerçek hızdan daha düşük bir hız gösteriyor veya hiç hareket etmiyor;
- İkiden fazla gösterge arızalanırsa, gösterge panelinde park freni göstergesi yanar.
ABS'nin verimsiz çalışmasının nedenleri şunlar olabilir:
- Bir veya daha fazla hız sensörünün arızası;
- Kontrol modülüne dengesiz sinyal iletimi gerektiren sensörlerin kablolarında hasar;
- 10,5 V'un altındaki akü terminallerinde bir voltaj düşüşü ABS sistemini devre dışı bırakacaktır.
ABS sensörü nasıl kontrol edilir
Bir araba servisi uzmanına başvurarak veya kendiniz hız sensörünün sağlığını kontrol edebilirsiniz:
- Özel cihazlar olmadan;
- multimetre;
- Osiloskop.
Test cihazı (multimetre)
Ölçüm cihazına ek olarak, bu modelin işlevselliğinin bir açıklamasına ihtiyacınız olacak. Yapılan işin sırası:
- Araba, konumunu sabitleyen pürüzsüz, düzgün bir yüzeye sahip bir platform üzerine kuruludur.
- Sensöre serbest erişim için tekerlek sökülür.
- Bağlantı için kullanılan fişin genel kablo bağlantısı kesilir ve kirden arındırılır. Arka tekerlek konektörleri, yolcu bölmesinin arkasında bulunur. Bunlara engelsiz erişim sağlamak için arka koltuk minderini çıkarmanız ve halıyı ses geçirmez paspaslarla hareket ettirmeniz gerekir.
- Aşınma, kopma ve yalıtımın ihlali olmaması için bağlantı tellerinin görsel incelemesini yapın.
- Multimetre, ohmmetre moduna ayarlanmıştır.
- Sensör kontakları cihazın problarına bağlanır ve direnç ölçülür. Endikasyonların oranı talimatlarda bulunabilir. Referans kitabı yoksa, 0,5 ila 2 kOhm arasındaki okumalar norm olarak alınır.
- Kısa devre olasılığını ortadan kaldırmak için kablo demeti çalmalıdır.
- Sensörün çalıştığını doğrulamak için tekerleği kaydırın ve cihazdan gelen verileri izleyin. Direnç okuması, dönüş hızı arttıkça veya azaldıkça değişir.
- Cihazı voltmetre moduna geçirin.
- Teker 1 rpm hızda hareket ettiğinde voltaj 0,25-0,5 V olmalıdır. Dönme hızı arttıkça voltaj da artmalıdır.
- Aşamaları gözlemleyerek, kalan sensörleri kontrol edin.
Bu önemli! Ön ve arka akslarda bulunan sensörlerin tasarım ve direnç değerleri farklıdır.
Ölçülen direnç göstergelerine göre sensörlerin çalışabilirliği belirlenir:
- Gösterge norma göre azaldı - sensör arızalı;
- Direnç, endüksiyon bobinindeki sıfır dönüş devresine eğilimlidir veya buna karşılık gelir;
- Kablo demetini bükerken direnç verilerinin değişmesi - kablo tellerinde hasar;
- Direnç sonsuz olma eğilimindedir - sensör kablo demetinde veya endüksiyon bobininde bir kablo kopması.
Bu önemli! Tüm sensörlerin işlevlerini izledikten sonra, bunlardan herhangi birinin direnç endeksi önemli ölçüde farklılık gösteriyorsa, bu sensör arızalıdır.
Kabloları bütünlük açısından kontrol etmeden önce, kontrol modülü fişinin pin çıkışını bulmanız gerekir. bundan sonra:
- Sensörlerin ve kontrol ünitesinin bağlantılarını açın;
- Pinout'a göre, tüm kablo demetleri sırayla çalar.
Osiloskop
Cihaz, ABS sensörünün performansını daha doğru bir şekilde belirlemenizi sağlar. Sinyaldeki değişimin grafiğine göre, darbelerin büyüklüğü ve genlikleri test edilir. Teşhis, sistemi çıkarmadan bir arabada gerçekleştirilir:
- Cihaz konnektörünü ayırın ve kirden arındırın.
- Osiloskop, sensöre pimler aracılığıyla bağlanır.
- Göbek 2-3 rpm hızında döndürülür.
- Sinyal değişim programını düzeltin.
- Aynı şekilde aksın diğer tarafındaki sensörü de kontrol edin.
Sensörler aşağıdaki durumlarda uygundur:
- Bir eksenin sensörlerinde kaydedilen sinyal dalgalanmalarının genlikleri aynıdır;
- Grafik eğrisi, görünür sapmalar olmaksızın tek biçimlidir;
- Genlik yüksekliği sabittir ve 0,5 V'u geçmez.
Aletsiz
Sensörün doğru çalışması, bir manyetik alanın varlığı ile belirlenebilir. Sensör gövdesine neden çelikten yapılmış herhangi bir nesne uygulanır? Kontak açıldığında, çekilmelidir.
Ek olarak, sensör muhafazasını bütünlüğü açısından incelemek gerekir. Kablolarda çizikler, izolasyon kesintileri, oksitler görülmemelidir. Sensörün bağlantı fişi temiz olmalıdır, kontaklar oksitlenmemiştir.
Bu önemli! Fişin kontaklarındaki kir ve oksitler, sinyal iletiminin bozulmasına neden olabilir.
Sensör tamiri
Arızalı bir pasif ABS sensörü kendi başınıza tamir edilebilir. Bu, azim ve araçlarda ustalık gerektirir. Kendi yeteneklerinizden şüphe duyuyorsanız, arızalı sensörü yenisiyle değiştirmeniz önerilir.
Onarım aşağıdaki sırayla gerçekleştirilir:
- Sensör dikkatlice göbekten çıkarılır. Daha önce WD40 sıvısı ile işlem görmüş ekşimiş sabitleme cıvatası sökülmüştür.
- Bobinin koruyucu kılıfı, sargıya zarar vermemeye çalışarak testere ile kesilir.
- Koruyucu film bir bıçakla sargıdan çıkarılır.
- Hasarlı tel bobinden çözülür. Ferrit çekirdek, bir iplik makarası şeklindedir.
- Yeni bir sargı için RES-8 bobinlerinden bakır tel kullanabilirsiniz. Tel, çekirdeğin boyutlarının ötesine taşmayacak şekilde sarılır.
- Yeni bobinin direncini ölçün. Aksın diğer tarafında bulunan çalışan bir sensörün parametresiyle eşleşmelidir. Makaradan birkaç tur teli çözerek değeri düşürün. Direnci artırmak için, daha uzun bir teli geri sarmanız gerekecektir. Teli yapışkan bant veya bantla sabitleyin.
- Bobini demete bağlamak için tercihen bükülü teller sargının uçlarına lehimlenir.
- Bobin eski yuvaya yerleştirilir. Hasar görmüşse, bobin daha önce kapasitörden muhafazanın ortasına yerleştirilerek epoksi reçine ile doldurulur. Hava boşluklarının oluşmaması için bobin ile kondenserin duvarları arasındaki boşluğun tamamını tutkalla doldurmak gerekir. Reçine sertleştikten sonra gövde çıkarılır.
- Sensör montajı epoksi reçine ile sabitlenmiştir. Oluşan çatlak ve boşlukları da tedavi eder.
- Gövde eğe ve zımpara ile istenilen boyuta getirilir.
- Onarılan sensör orijinal yerine takılır. Contalar yardımıyla uç ile dişli rotor arasındaki boşluk 0,9-1,1 mm arasında ayarlanır.
Onarılan sensör takıldıktan sonra ABS sistemi farklı hızlarda teşhis edilir. Bazen durmadan önce sistemin kendiliğinden çalışması gerçekleşir. Bu durumda, sensörün çalışma boşluğu, ara parçalar veya çekirdeğin taşlanmasıyla düzeltilir.
Bu önemli! Arızalı aktif hız sensörleri tamir edilemez ve yenileri ile değiştirilmelidir.
Video: ABS sensörünün nasıl onarılacağı
Kablolama onarımı
Hasarlı kablolar değiştirilebilir. Bunun için:
- Kablo fişini kontrol ünitesinden ayırın.
- Mesafe ölçümleri ile kablo braketlerinin yerleşimini çizin veya fotoğraflayın.
- Montaj cıvatasını sökün ve montaj braketlerini çıkardıktan sonra sensörü kablo ile sökün.
- Lehimleme için uzunluk marjını dikkate alarak telin hasarlı bölümünü kesin.
- Kesilen kablodan koruyucu kapakları ve zımbaları çıkarın.
- Kapaklar ve tutturucular, sabunlu bir solüsyon ile dış çap ve kesite göre önceden seçilmiş bir tel üzerine konur.
- Sensörü ve konektörü yeni kablo demetinin uçlarına lehimleyin.
- Lehimleme noktalarını izole edin. Sensör tarafından iletilen sinyallerin doğruluğu ve onarılan kablo bölümünün hizmet ömrü, yalıtımın kalitesine bağlıdır.
- Sensör yerine takılır, kablolama şemaya göre konumlandırılır ve sabitlenir.
- Sistemin farklı hız modlarında çalışmasını kontrol edin.
Yol kullanıcılarının güvenliği, kilitlenme önleyici fren sisteminin etkinliğine bağlıdır. İstenirse, ABS sensörlerinin teşhisi ve onarımı, bir araba servisinin hizmetlerine başvurmadan bağımsız olarak gerçekleştirilebilir.